Thuế Nhà Hàng, Quán Ăn Doanh Thu Lớn Năm 2026 – Nỗi Lo Chung Khi Chính Sách Thay Đổi
Nhiều chủ nhà hàng, quán ăn tâm sự rằng năm 2026 là năm họ lo nhất kể từ khi mở quán. Không phải vì khách ít, mà vì cùng lúc quá nhiều chính sách thuế mới được áp dụng. Thuế khoán bị siết, hóa đơn bị quản chặt, dòng tiền ngân hàng bị soi, tiền lương phải chuyển khoản, bảo hiểm xã hội kiểm tra chéo.
Đặc biệt với những nhà hàng, quán ăn có doanh thu lớn, câu hỏi được hỏi nhiều nhất là: “Doanh thu cao thì còn được là hộ kinh doanh không?”, “Trên 3 tỷ thì có bắt buộc lên doanh nghiệp không?”, “Lấy hóa đơn thực phẩm thế nào cho đúng?”, “Chi phí nào được tính, chi phí nào sẽ bị loại?”.
Bài viết này không viết theo kiểu luật khô khan. Mình viết như một người đã gặp và tư vấn rất nhiều chủ quán ăn trong giai đoạn chuyển giao sang 2026, để bạn đọc chậm, hiểu kỹ và tránh sai lầm đắt giá.
Nhà Hàng, Quán Ăn Doanh Thu Trên 3 Tỷ Một Tháng Thuộc Nhóm Nào
Trước hết cần nói rõ một điểm mà rất nhiều người đang hiểu nhầm.
Pháp luật thuế năm 2026 không có khái niệm “cấm hộ kinh doanh doanh thu lớn”. Không có dòng luật nào ghi rằng vượt 3 tỷ hay 10 tỷ là bắt buộc phải lên doanh nghiệp.
Tuy nhiên, cơ quan thuế phân loại hộ kinh doanh theo mức độ rủi ro quản lý.
– Nhóm hộ kinh doanh nhỏ, doanh thu thấp, rủi ro thấp
– Nhóm hộ kinh doanh quy mô vừa, có thuê lao động
– Nhóm hộ kinh doanh quy mô lớn, doanh thu cao, giao dịch ngân hàng nhiều
Nhà hàng, quán ăn có doanh thu trên 3 tỷ một tháng rõ ràng thuộc nhóm rủi ro cao trong quản lý thuế, dù vẫn mang danh nghĩa hộ kinh doanh.
Điều này kéo theo hệ quả là bị kiểm tra thường xuyên hơn, bị yêu cầu giải trình sâu hơn và khó “linh hoạt” như trước.
Doanh Thu Nhà Hàng Năm 2026 Được Xác Định Như Thế Nào
Doanh thu của nhà hàng không còn được hiểu đơn giản là tiền bán ra ghi trên sổ tay hay máy tính tiền.
Từ 2026, doanh thu được nhìn dưới góc độ dòng tiền.
– Tiền khách thanh toán tiền mặt
– Tiền khách chuyển khoản qua ngân hàng
– Tiền thanh toán qua ví điện tử, QR
– Tiền đặt cọc, tiền đặt tiệc
Ngay cả khi không xuất hóa đơn cho từng khách lẻ, cơ quan thuế vẫn có thể xác định doanh thu dựa trên dữ liệu ngân hàng và đối chiếu với quy mô hoạt động.
Với nhà hàng đông khách, doanh thu lớn, việc “kê thấp” gần như không còn cửa an toàn từ 2026.
Ví Dụ Xuyên Suốt Để Phân Tích
Giả sử một nhà hàng ăn uống tại thành phố có các thông tin sau:
– Doanh thu trung bình mỗi tháng: 3,5 tỷ đồng
– Doanh thu một năm: khoảng 42 tỷ đồng
– Có 25 nhân viên
– Nhập thực phẩm hàng ngày từ nhiều nguồn
Đây là ví dụ mình sẽ dùng xuyên suốt bài viết để phân tích từng vấn đề thuế, hóa đơn, chi phí và quyết định có nên chuyển lên doanh nghiệp hay không.
Thuế Áp Dụng Cho Nhà Hàng Khi Là Hộ Kinh Doanh
Nếu nhà hàng vẫn đứng dưới mô hình hộ kinh doanh, cách tính thuế vẫn theo tỷ lệ trên doanh thu.
– Thuế giá trị gia tăng: 3%
– Thuế thu nhập cá nhân: 1,5%
Với doanh thu 42 tỷ một năm, tổng thuế tính theo tỷ lệ là:
– Thuế GTGT: 42 tỷ × 3% = 1,26 tỷ
– Thuế TNCN: 42 tỷ × 1,5% = 630 triệu
Tổng thuế khoảng 1,89 tỷ đồng mỗi năm, chưa kể các nghĩa vụ khác.
Vấn đề lớn nhất không nằm ở con số thuế, mà ở chỗ chi phí không được trừ khi tính thuế theo tỷ lệ, dù chi phí thực tế của nhà hàng là rất lớn.
Hóa Đơn Thực Phẩm – Nỗi Đau Đầu Lớn Nhất Của Nhà Hàng
Thực phẩm là chi phí lớn nhất của nhà hàng, nhưng cũng là khoản dễ sai nhất.
Từ năm 2026, cơ quan thuế đặc biệt quan tâm đến nguồn gốc thực phẩm.
– Thực phẩm có hóa đơn hợp pháp
– Thực phẩm mua qua hợp tác xã
– Thực phẩm mua trực tiếp từ nông dân
Trong đó, phương án an toàn nhất là mua qua một đơn vị hợp tác xã hoặc đơn vị cung cấp có tư cách pháp nhân.
Khi mua qua hợp tác xã:
– Hợp tác xã xuất hóa đơn cho nhà hàng
– Hóa đơn ghi rõ chủng loại, số lượng, giá trị
– Nhà hàng có chứng từ hợp pháp để giải trình
Đây là cách rất nhiều nhà hàng lớn đang áp dụng để giảm rủi ro, dù giá có thể cao hơn mua trôi nổi.
Những Khoản Chi Phí Nào Được Chấp Nhận Về Mặt Quản Lý
Dù hộ kinh doanh nộp thuế theo tỷ lệ, nhưng chi phí vẫn cực kỳ quan trọng khi bị kiểm tra.
Những khoản chi phí cần đặc biệt lưu ý:
– Chi phí mua thực phẩm có hóa đơn
– Chi phí thuê mặt bằng
– Chi phí điện, nước, gas
– Chi phí lương nhân viên
Những chi phí này giúp cơ quan thuế đánh giá quy mô hoạt động thực tế của nhà hàng, tránh bị ấn định doanh thu vô lý.
Tiền Lương, Bảo Hiểm Và Dòng Tiền Nhà Hàng Năm 2026 – Điểm Bị Soi Nhiều Nhất
Nếu thực phẩm là nỗi đau đầu lớn nhất của nhà hàng thì tiền lương và bảo hiểm xã hội chính là điểm khiến nhiều chủ quán lo lắng nhất khi bước sang năm 2026. Không phải vì không muốn đóng, mà vì cách quản lý cũ không còn phù hợp khi các cơ quan bắt đầu đối chiếu dữ liệu chéo.
Chính Sách Tiền Lương Nhà Hàng Áp Dụng Từ Năm 2026
Một thay đổi rất quan trọng từ năm 2026 là tiền lương trả cho người lao động từ 5 triệu đồng trở lên mỗi tháng phải thực hiện qua tài khoản ngân hàng.
Quy định này không chỉ để kiểm soát thu nhập của người lao động mà còn nhằm đối chiếu giữa:
– Chi phí tiền lương của cơ sở kinh doanh
– Thu nhập chịu thuế của người lao động
– Nghĩa vụ bảo hiểm xã hội phát sinh
Với nhà hàng trong ví dụ đang xét, có 25 nhân viên với mức lương trung bình 7–10 triệu đồng mỗi tháng, việc trả lương tiền mặt như trước đây sẽ trở thành rủi ro rất lớn.
Khi thanh tra, chỉ cần phát hiện trả lương tiền mặt cho lao động thường xuyên, cơ quan chức năng có thể yêu cầu truy xuất toàn bộ lịch sử chi trả.
Cách Trả Lương An Toàn Cho Nhà Hàng Năm 2026
Để giảm rủi ro, nhiều nhà hàng đang chuyển sang cách làm sau:
– Mỗi nhân viên có một tài khoản ngân hàng
– Lương chuyển khoản theo bảng lương rõ ràng
– Tiền tip, thưởng tách bạch nếu có
Việc này không chỉ giúp tuân thủ quy định mà còn bảo vệ chính chủ nhà hàng khi có tranh chấp lao động.
Thuế Thu Nhập Cá Nhân Của Nhân Viên Nhà Hàng
Khi tiền lương được trả qua tài khoản, thu nhập của nhân viên sẽ hiện rõ trên hệ thống.
Nhà hàng có trách nhiệm:
– Khấu trừ thuế TNCN theo quy định
– Kê khai và nộp thay cho người lao động nếu thuộc diện phải khấu trừ
Với lao động có thu nhập thấp, chưa đến ngưỡng chịu thuế sau giảm trừ, không phát sinh thuế nhưng vẫn phải có hồ sơ chứng minh.
Đây là điểm nhiều nhà hàng trước đây bỏ qua, dẫn đến rủi ro khi bị kiểm tra hồi tố.
Bảo Hiểm Xã Hội Và Nhà Hàng Có Nhiều Nhân Viên
Từ năm 2026, bảo hiểm xã hội được quản lý chặt hơn rất nhiều, đặc biệt với các ngành sử dụng nhiều lao động như nhà hàng, quán ăn.
Nếu có đủ các dấu hiệu sau, gần như chắc chắn bị xác định là quan hệ lao động:
– Làm việc thường xuyên
– Có phân ca, phân công việc
– Nhận lương hàng tháng
Trong ví dụ nhà hàng 25 nhân viên, nếu chỉ ký thỏa thuận miệng hoặc trả lương tiền mặt, rủi ro bị truy thu bảo hiểm là rất cao.
Cách Quản Lý Lao Động Để Giảm Rủi Ro BHXH
Giải pháp an toàn mà nhiều nhà hàng đang áp dụng:
– Phân loại rõ nhân viên chính thức và thời vụ
– Ký hợp đồng phù hợp với thời gian làm việc
– Đóng BHXH cho nhóm lao động đủ điều kiện
Chi phí bảo hiểm ban đầu có thể tăng, nhưng so với việc bị truy thu nhiều năm thì vẫn là phương án ít rủi ro hơn.
Dòng Tiền Ngân Hàng – Yếu Tố Quyết Định Khi Thanh Tra
Với doanh thu trên 3 tỷ mỗi tháng, dòng tiền ngân hàng của nhà hàng là thứ cơ quan thuế nhìn vào đầu tiên.
– Tiền khách chuyển khoản
– Tiền thanh toán của đối tác
– Tiền trả lương nhân viên
– Tiền thanh toán cho nhà cung cấp
Nếu dòng tiền này không khớp với doanh thu khai báo, nguy cơ bị ấn định lại doanh thu là rất cao.
So Sánh Nhanh Khi Vẫn Là Hộ Kinh Doanh Với Ví Dụ Mẫu
Quay lại ví dụ nhà hàng doanh thu 42 tỷ một năm.
– Thuế nộp theo tỷ lệ: khoảng 1,89 tỷ
– Chi phí thực tế không được trừ khi tính thuế
– Rủi ro cao về lương, BHXH, hóa đơn đầu vào
Nhiều chủ nhà hàng đến giai đoạn này bắt đầu đặt câu hỏi: “Liệu có nên tiếp tục là hộ kinh doanh không?”.
Tâm Sự Của Nhiều Chủ Nhà Hàng Trước Ngưỡng Chuyển Đổi
Không ít chủ quán chia sẻ rằng họ không ngại nộp thuế, nhưng họ sợ nhất là bị sai. Sai vì không hiểu luật, sai vì làm theo thói quen cũ, sai rồi bị truy thu một lúc quá lớn.
Năm 2026 không còn là năm có thể làm theo cảm tính. Đặc biệt với nhà hàng doanh thu lớn, việc lựa chọn mô hình phù hợp quyết định trực tiếp đến lợi nhuận và sự an toàn lâu dài.
Có Nên Chuyển Nhà Hàng Doanh Thu Lớn Lên Doanh Nghiệp Từ Năm 2026
Đến giai đoạn này, hầu hết chủ nhà hàng doanh thu lớn đều có chung một câu hỏi: tiếp tục là hộ kinh doanh hay chuyển lên mô hình doanh nghiệp. Đây không phải câu hỏi đúng hay sai, mà là câu hỏi về sự phù hợp và an toàn lâu dài.
Nhiều người sợ chuyển lên doanh nghiệp vì nghĩ sẽ phải đóng thuế nhiều hơn. Nhưng thực tế, với nhà hàng doanh thu lớn, điều đáng sợ nhất không phải là mức thuế, mà là rủi ro khi tiếp tục vận hành theo mô hình hộ kinh doanh trong bối cảnh quản lý mới.
So Sánh Thực Tế Hộ Kinh Doanh Và Doanh Nghiệp Qua Ví Dụ Mẫu
Quay lại ví dụ nhà hàng có doanh thu 3,5 tỷ mỗi tháng, tương đương 42 tỷ một năm.
Nếu tiếp tục là hộ kinh doanh
– Thuế GTGT và TNCN nộp theo tỷ lệ khoảng 1,89 tỷ mỗi năm
– Không được trừ chi phí khi tính thuế
– Toàn bộ chi phí chỉ có giá trị giải trình, không giảm thuế
– Rủi ro cao khi thanh tra về lương, BHXH, dòng tiền
Nếu chuyển lên doanh nghiệp
– Thuế GTGT tính theo phương pháp khấu trừ
– Thuế thu nhập doanh nghiệp tính trên lợi nhuận
– Chi phí hợp lệ được trừ trước khi tính thuế
– Dòng tiền, hóa đơn, nhân sự được quản lý bài bản
Với nhà hàng có chi phí lớn như thực phẩm, nhân công, thuê mặt bằng, điện nước, việc được trừ chi phí là yếu tố quyết định.
Những Khoản Chi Phí Được Trừ Khi Nhà Hàng Lên Doanh Nghiệp
Khi chuyển sang mô hình doanh nghiệp, nhà hàng có thể hợp pháp hóa rất nhiều khoản chi phí mà trước đây không được tính.
– Chi phí mua thực phẩm có hóa đơn hợp lệ
– Chi phí thuê mặt bằng kinh doanh
– Chi phí tiền lương, tiền công
– Chi phí bảo hiểm xã hội cho người lao động
– Chi phí điện, nước, gas, internet
– Chi phí khấu hao tài sản như bếp, tủ lạnh, máy móc
Điều này giúp lợi nhuận chịu thuế giảm xuống đúng với bản chất hoạt động kinh doanh.
So Sánh Số Thuế Phải Nộp Một Cách Thực Tế
Giả sử nhà hàng có các chi phí hợp lệ chiếm khoảng 85% doanh thu.
– Doanh thu: 42 tỷ
– Chi phí hợp lệ: khoảng 35,7 tỷ
– Lợi nhuận trước thuế: khoảng 6,3 tỷ
Thuế thu nhập doanh nghiệp tạm tính:
– Thuế TNDN 20% × 6,3 tỷ = khoảng 1,26 tỷ
So với mức gần 1,9 tỷ khi là hộ kinh doanh, con số này đã giảm đáng kể, chưa kể mức độ an toàn về pháp lý.
Khi Nào Nhà Hàng Nên Cân Nhắc Chuyển Lên Doanh Nghiệp
Không phải mọi nhà hàng đều cần chuyển ngay, nhưng những dấu hiệu sau cho thấy việc chuyển đổi là cần thiết:
– Doanh thu lớn, dòng tiền qua ngân hàng nhiều
– Có nhiều nhân viên làm việc thường xuyên
– Chi phí thực tế chiếm tỷ trọng lớn trong doanh thu
– Bắt đầu bị cơ quan thuế, bảo hiểm “để ý”
Chuyển sớm giúp chủ nhà hàng chủ động, thay vì chờ đến khi bị yêu cầu chuyển đổi trong thế bị động.
Tối Ưu Lợi Nhuận Hợp Pháp Theo Chính Sách Thuế 2026
Tối ưu lợi nhuận không có nghĩa là trốn thuế. Tối ưu là làm đúng luật nhưng chọn cách có lợi nhất.
– Chọn mô hình phù hợp với quy mô
– Quản lý hóa đơn đầu vào ngay từ đầu
– Trả lương minh bạch, đúng quy định
– Tham gia bảo hiểm xã hội đúng đối tượng
Những việc này không làm giảm lợi nhuận, mà giúp lợi nhuận bền vững và ít rủi ro hơn.
Dịch Vụ Kế Toán 247 – Lời Khuyên Dành Cho Chủ Nhà Hàng Năm 2026
Rất nhiều chủ nhà hàng tìm đến Dịch Vụ Kế Toán 247 không phải vì họ không biết kinh doanh, mà vì họ không thể theo kịp tốc độ thay đổi chính sách.
Năm 2026 là năm bản lề. Làm đúng từ đầu giúp bạn:
– Tránh truy thu nhiều năm
– Tránh bị phạt do sai quy định
– Yên tâm mở rộng kinh doanh
Dịch Vụ Kế Toán 247 không chỉ làm sổ sách, mà giúp chủ nhà hàng hiểu mình đang đứng ở đâu, nên đi theo hướng nào và làm sao để tối ưu chi phí hợp pháp.
Nếu bạn đang vận hành nhà hàng, quán ăn doanh thu lớn và cảm thấy áp lực trước các chính sách mới, hãy coi đây là lúc cần một người đồng hành đúng luật, hiểu ngành và hiểu thực tế.
Làm kinh doanh đã khó, đừng để sai thuế khiến bạn mất ngủ.